Tamamen elektrikli şehir içi otobüs
Otokar'dan e-Kent C
e-Kent C ile emisyonsuz şehirler
Türkiye'nin önde gelen otobüs üreticisi Otokar, on iki metre uzunluğundaki yolcu otobüsüyle emisyonsuz bir geleceğe doğru bir adım daha attı. Şirket, otobüse güç sağlamak için dünyanın en büyük 100 otomotiv tedarikçisinden biri olan Webasto'nun bataryalarını kullanıyor.
Türk otobüs üreticisi Otokar 1963 yılında kuruldu ve bugün başta Avrupa olmak üzere 50 ülkede otobüsleriyle faaliyet gösteriyor. Otokar, Türkiye'nin en büyük holdingi olan Koç Topluluğu'nun bir parçasıdır ve 12 yıldır üst üste Türkiye'de pazar lideridir. Türkiye'nin kuzeybatısında Sakarya'da bulunan fabrikada yaklaşık 2000 kişi istihdam edilmektedir. Otokar, her zaman müşterilerinin gereksinimlerini karşılayan ve uluslararası alanda başarılı olan araçlar tasarlama, üretme ve pazarlama misyonunu sürdürmektedir.
Türkiye'de elektrikli otobüslerin öncü üreticisi olan şirket, ürün yelpazesini e-Kent C'yi de içerecek şekilde genişletti. On iki metre uzunluğundaki e-Kent C, 100'den fazla yolcu için alan sunuyor. Maksimum güç 340 kilowatt (455 hp) ve maksimum tork 40.000 Newton metre. Otobüs, Webasto'nun her biri 35 kilovat saat kapasiteli lityum-nikel-manganez-kobalt-oksit bataryalarından güç almaktadır. Toplam 350 kilovat saate kadar depolama kapasitesine sahip on adede kadar batarya takılabilir.
Batarya modülleri, viraj alırken üstün bir ağırlık merkezi ve yüksek sürüş dinamikleri elde etmek için otobüsün tavanına ve arkasına monte edilmiştir. Topografyaya ve kullanım profiline bağlı olarak elektrikli otobüs 300 kilometreden fazla menzile sahiptir ve şarj sisteminin şarj kapasitesine bağlı olarak dört saat içinde yüzde 0'dan yüzde 100'e kadar şarj edilebilir. Ayrıca, tüketilen enerjinin yüzde 20'ye kadarı frenleme sırasında geri kazanılabiliyor. Otokar, on yıllık veya 3.000 çevrime eşdeğer bir batarya kullanım döngüsü planlamaktadır.
Üstesinden gelinmesi gereken birçok zorluk
Müşterilerin değişen ihtiyaçlarını karşılamak için yeni cihazlar ve uygulamalar geliştirmeyi kendisine hedef olarak belirleyen şirket, son on yılda cirosunun yüzde sekizini araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerine harcadı. Otokar mühendisleri e-Kent C üzerinde birkaç yıldır titizlikle ve detaylı bir şekilde çalışıyor. Bu süre zarfında çeşitli motorları ve bataryaları test ettiler.
Üretici ayrıca Avrupa'daki tüm güvenlik yönetmeliklerini ve standartlarını yerine getirmek için çeşitli testler gerçekleştirdi. Otokar Ticari Araçlar Geliştirme Grup Başkanı Erdal Usta şöyle açıklıyor: “Elektromanyetik uyumluluğu test ettik çünkü e-Kent C'de birbiriyle etkileşime girmeden birlikte iyi çalışması gereken çok sayıda elektrikli bileşen var. Ayrıca çevre üzerinde radyo paraziti gibi olumsuz etkilerin olmadığından da emin olmamız gerekiyordu. Ayrıca, diğer şeylerin yanı sıra elektrikli otobüsün şasisinin yapısal dayanıklılığını da test ettik. Otobüsün tavanına ve arkasına yerleştirilen bataryalar iki tondan daha ağır ve otobüs yapısının tüm hizmet ömrü boyunca bu ağırlığı taşıyabileceğinden emin olmamız gerekiyordu. Her noktada en yüksek kalite ve güvenliği sağlamak için yol yükü direncine eşdeğer toplam bir milyon test kilometresi test ettik. Ayrıca ısıtma ve soğutma sistemlerinin genel enerji verimliliğini ve alt sistemlerin termal davranışını kontrol etmek için farklı bölge ve iklimlerde çeşitli testler gerçekleştirdik.”
Otokar'ın üstesinden gelmesi gereken ve halen üstesinden gelmekte olduğu tek zorluk bunlar değildi. “Bataryaların kimyasal bileşimi hızla gelişiyor ve katı hal, yeni yüksek verimli LFP (lityum demir fosfat) veya NMC'nin (lityum nikel manganez kobalt oksit) yakın gelecekte en verimli batarya teknolojisi olup olmayacağı her geçen gün gelişiyor. Bu nedenle, tüm yaşam döngüsü boyunca güvenilirlik, termal performans ve müşteri memnuniyeti sağlamak için yüksek enerji yoğunluğuna sahip Webasto NMC paketlerini seçtik.” Erdal Usta, tamamen elektrikli araç üreticileri için mevcut durumu açıklıyor. “Ayrıca, elektrikli mobilite açısından dijitalleşme ve otonomiye ilişkin genel beklentiler de hızla değişiyor ve biz buna hazırlıklıyız, ekibimizde yeni teknolojilere uyum sağlamak için büyük çaba sarf eden uzmanlarımız var” diye ekliyor.
Webasto'dan birinci sınıf destek
Otokar, Webasto'yu batarya ortağı olarak seçmekten çok memnun. Erdal Usta, “Webasto'nun bataryaları son derece güvenilir, bu sayede Avrupa'daki potansiyel ihalelere doğrudan katılabiliyoruz” diye açıklıyor. Ancak müşteri memnuniyeti, fiyat, tedarikçilerle uzun vadeli bir ortaklık ve güvenilir destek de Türk otobüs üreticisi için çok önemli. Otokar Satın Alma Müdürü İlker Civa, “Webasto, satış sonrası destek, yedek parça bulunabilirliği ve garanti konularında da bizim için güvenilir bir ortak olacak” diyor.
“Pandemi sırasında Webasto'nun mühendislerinden de mükemmel destek aldık. CEO'dan mühendislere kadar her şey olağanüstüydü. Webasto'nun e-Kent C için yanımızda olmasından çok memnunuz” diyor. Webasto Batarya Ürün Müdürü Sebastian Fuchs ise şunları söylüyor: “Otokar ile harika bir işbirliğimiz var ve son aylarda yazılım ve donanım geliştirme açısından ticari araçlara yönelik batarya uygulamaları hakkında çok şey öğrendik. Köklü ortaklığımız ve batarya çözümlerimizin modülerliği sayesinde dinamik pazar gereksinimlerine yanıt verebiliyoruz. Bu da Otokar'a ve tüm müşterilerimize gerçekten büyük bir avantaj sağlıyor.”
e-Kent C Avrupa sokaklarında
“'Kent' Türkçe'de 'şehir' anlamına geliyor. Biz e-Kent'i şehirlerde ulaşımın geleceği olarak görüyoruz. Şu anda Webasto ile gelecekteki projelerimiz hakkında görüşüyoruz” diyor İlker Civa. Webasto Kilit Müşteri Yöneticisi Kerem Burhan ise şunları ekliyor: “Otokar ile yeni projeler için sabırsızlanıyoruz. O zamana kadar, ilk ortak başarımızı kutluyoruz: her iki ekibin çabaları sayesinde, e-Kent C yakında Avrupa'da yollarda olacak.”
e-Kent C halihazırda seri üretimde. Otokar çeşitli etkinliklere katılıyor ve önümüzdeki aylarda Avrupa'da roadshow ve demolar düzenleyecek. Elektrikli şehir otobüsü Almanya'da Eylül ayında Münih'te düzenlenecek olan IAA Mobility 2021 fuarında sergilenecek. Otobüs, Mavi Yol olarak adlandırılan güzergâhta bir sergi mekânından diğerine seyahat edecek. Yolcular bu yolculuğa katılmaya ve e-Kent C'nin gücünü deneyimlemeye davet ediliyor.
